Tıp ve istatistik

İstatistik, betimleyici sözcüklerin matematiksel ifadesidir. Medikal istatistiğin, bilimsel literatürün yaklaşık yarısında en az bir istatistiksel hatanın saptanması, temel istatistiğin yeterince bilinmediği ve kavramların yanlış kullanıldığının kanıtıdır. Ayrıca günümüzde de hataların aynı oranda devam etmesi, ülkemizde de benzer sonuçlarla karşılaşılması, durumda hala kayda değer bir iyileşmeden söz edilemeyeceğini göstermektedir. Kötü yürütülmüş olan bir tedavi araştırması, çalışmadan vazgeçilmesi ile kıyaslandığında, her bakımdan daha zararlı sonuçlara götürür.

İstatistiğin yanlış kullanılması, medikal istatistiğin etik kurallarının ihlalidir, kaynak ve hasta açısından israf yanında, yanlış sonuçların yayınlanması gelecekte başka araştırmacıların bu konuda gereksiz gayretlerine neden olur. Tıp alanında kullanılan pek çok girişimin endikasyonları olduğu gibi,  medikal istatistikte de anlamlılık testlerinin kullanılma ve ortaya çıkacak P değerlerinin de yorumlanma endikasyonları vardır.

1974 yılında “British Medical Journal”, “Canadian Medical Association Journal”, “Lancet”, “Journal of the American Medical Association” ve “New England Journal of Medicine” dergilerinde yayınlanan 404 makalede 757 istatistiksel yöntemin kullanıldığı, bunların % 51’inin anlamlılık testleri olduğu saptanmıştır. Tıp dergilerinde  medikal istatistik  standartının yükseltilmesi için pozitif aksiyona ihtiyaç vardır. İstatistiksel hataların önlenmesi için çeşitli çalışmalar yapılmış, bilimsel çalışmalarda kullanılacak istatistiğin seçilmesi  ve yayınlarda rapor edilmesi konusunda  çeşitli tablolar, yönergeler hazırlanmıştır ve her bir derginin yazım kuralları bölümünde belirtilmektedir.