Korelasyon Analizi

Korelasyon analizi yapmanın amacı; iki değişken arasındaki lineer ilişkinin veya bir değişkenin iki ve daha çok değişken ile lineer ilişkisinin derecesini ölçmektir. Korelasyon analizinde değişkenlerin arasındaki lineer ilişki değil, var olan lineer ilişkinin gücü araştırılmaktadır. Yani bağımsız değişken (X) değiştikçe, bağımlı değişkenin (Y) ne yönde ve ölçüde değişeceği gözlemlenmektedir.

Korelasyon Analizi | Pearson Korelasyon Katsayısı
Korelasyon analizi yapabilmek için her iki değişkenin de normal dağılım göstermesi gerekmektedir. Normal dağılım gösteren X ve Y değişkenlerinin arasındaki lineer ilişkinin ölçüsünü bulabilmek için Pearson Korelasyon Katsayısı kullanılır. Böylece iki değişken arasında anlamlı bir ilişki var mıdır sorusuna yanıt verilmiş olunur. Unutulmamalıdır ki, pearson korelasyon katsayısı yalnızca doğrusal ilişki olduğunda kullanılır. Doğrusal ilişkinin varlığını kontrol edebilmek için serpilme grafiği yapmak uygundur.

Pearson korelasyon katsayısı r ile gösterilir ve -1 ile +1 arasında değerler alır.

r=-1 ise tam negatif doğrusal ilişki vardır. Yani bir değişken artarken diğeri azalır ve ilişki güçlüdür.
r=1 ise tam pozitif doğrusal ilişki vardır. Yani bir değişken artarken veya azalırken diğeri de artar ve azalır. İlişki güçlüdür.
r=0 ise ilişki oldukça zayıftır.
Korelasyon Analizi | Kısmi Korelasyon Katsayısı
Değişkenler arasındaki ilişkinin ölçüsü hesaplatılmak istenirken, bazı değişkenlerin etkisi kontrol altına alınıp, diğer iki değişken arasındaki ilişkinin ölçüsü hesaplatılmak istenebilir. Bu yönteme kısmi korelasyon denilmektedir ve üçüncü değişkenin kontrol altına alınıp, diğer iki değişkenin ilişkisinin gücüne bakılabilir. Bu yöntemle iki değişken arasındaki ilişkinin tam olarak açıklanması amaçlanmaktadır. Kısmi korelasyon katsayısını kullanabilmemiz için Pearson Korelasyon Katsayısında olduğu gibi değişkenler sürekli ve normal dağılıma sahip olmalıdır. Kısmi korelasyon katsayısı da -1 ile +1 arasında değişen değerler almaktadır ve bu yöntem büyük ölçüde değişkenler arasındaki gizli ilişkilerin ortaya çıkması için de kullanılır.

Korelasyon analizinde ilişkinin gücünü ölçmek için başka ölçütler ve yöntemler de kullanılmaktadır. Bunlar; Spearman sıra korelasyonu , Kendall’s Tau, phi, olağanlık katsayısı ve eta’dır.

PHI: evet-hayır gibi ikili sonuca sahip olan 2 değişken arasındaki lineer ilişkiyi ölçmek için kullanılır.(Korelasyon analizi)

SPEARMAN SIRA KORELASYONU: Değişkenlerin dağılımının normal dağılımdan uzak olduğu durumlarda kullanılır. Pearson’ın sıralı verilerle kullanılmak üzere hazırlanmış parametrik olmayan versiyonudur.

OLAĞANLIK KATSAYISI: İki kategorik değişkenin arasındaki ilişkinin gücünü ölçmek için kullanılır.(Korelasyon analizi)

ETA: Lineer olmayan ilişkiyi ölçmek için 0 ve +1 arasında değerler alan bir yöntemdir. Her türlü değişken için kullanılabilir.(Korelasyon analizi)

KENDALL’S TAU: Sıralı verilerle kullanılan ilişkinin gücünü ölçmeye yönelik bir yöntemdir.(Korelasyon analizi)